Manipülasyon! Nam-ı Diğer Kütletme

Bu yazımda fizyoterapistler tarafından çokça kullanılan bir tedavi yöntemi olan spinal manipülatif tedavi hareketlerinin etkinliğine dair üç meta analiz incelemesi yapacağım. Çalışmalar migren, kronik bel ağrısı ve bel fıtığı rahatsızlıklarında spinal manipülasyonun etkilerini incelemektedir. Haydi ilk çalışma ile başlayalım!

Birinci çalışmamız migren rahatsızlığında spinal manipülasyonun etkinliğini incelemektedir. Sadece 6 çalışma ile yapılan bu analiz sonucunda spinal manipülasyonun, migren günlerini ve ağrı şiddetini azaltmak için etkili bir terapötik teknik olabileceği bildirilmiştir. Ancak incelenen çalışmaların güvenirlilik konusunda tam not almadıklarını söylemek gerekir. Ayrıca tedavi sonrası katılımcılarda görülen yan etkiler çoğu çalışmada belirtilmemekte ve çalışmalarda uygulamaların uzun dönem etkileri incelenmemektedir (1).

İkinci meta analizimiz spinal manipülasyonun kronik bel ağrılı hastalardaki etkinliği üzerinedir. Toplamda 47 randomize kontrollü çalışmanın incelendiği 9211 katılımcıyı içeren bu analiz sonucu spinal manipülasyonun kısa ve orta süreli etkilerinin diğer tedavi yöntemleriyle aynı etkiye sahip olduğu ve tedavide kullanılabileceğini bildirilmiştir. Tabi ki çalışmayı detaylıca okuduğumuzda aslında dahil edilen hastaların çok ağır olmayan bel ağrıları olduğunu, tedavi edilmese bile bazılarının iyileşebileceğini görüyoruz ki bunu yazarlar da metin içinde belirtmektedir. Diğer çalışmalarda da olduğu gibi bu analizde de incelenen makalelerin kanıt düzeyi maalesef orta derecede kalmaktadır (2).

Son analizimiz ise toplamda dokuz çalışmayı dahil ederek bel fıtığı olan 887 katılımcı üzerinde spinal manipülasyonun diğer tedavilerle karşılaştırılması incelenmiştir. Spinal manipülasyon uygulamalarının bel ağrısı üzerinde akupunktur ve traksiyon uygulamalarından daha etkili olduğu; hastaların ağrılarında daha anlamlı iyileşmeler sağladığı bildirilmiştir. Ancak, dahil edilen çalışmaların metodolojik kalitesinin düşük olduğu düşünüldüğünde, gelecekte daha titiz tasarlanmış araştırmalar yapılmalıdır şeklindeki öneri de yine çalışma sonuna eklenmiştir (3).

Sonuç olarak yapılan spinal manipülasyon uygulamalarının çeşitli rahatsızlıklarda kısa dönemde ağrı üzerine güzel etkileri olduğu görülmekte. Ancak uygulamanın uzun dönem etkilerinin kanıt düzeyi yüksek randomize kontrollü çalışmalarla incelenmesine olan ihtiyaç çok bariz ortadadır.

1) Rist PM, Hernandez A, Bernstein C, Kowalski M, Osypiuk K, Vining R, Long CR, Goertz C, Song R, Wayne PM. The Impact of Spinal Manipulation on Migraine Pain and Disability: A Systematic Review and Meta-Analysis. Headache. 2019 Apr;59(4):532-542. doi: 10.1111/head.13501. Epub 2019 Mar 14. PMID: 30973196; PMCID: PMC6461372.

2) Rubinstein SM, de Zoete A, van Middelkoop M, Assendelft WJJ, de Boer MR, van Tulder MW. Benefits and harms of spinal manipulative therapy for the treatment of chronic low back pain: systematic review and meta-analysis of randomised controlled trials. BMJ. 2019 Mar 13;364:l689. doi: 10.1136/bmj.l689. PMID: 30867144; PMCID: PMC6396088.

3) Mo Z, Zhang R, Chen J, Shu X, Shujie T. Comparison Between Oblique Pulling Spinal Manipulation and Other Treatments for Lumbar Disc Herniation: A Systematic Review and Meta-Analysis. J Manipulative Physiol Ther. 2018 Nov-Dec;41(9):771-779. doi: 10.1016/j.jmpt.2018.04.005. PMID: 30871713.